AUTEUR: Koetsenruijter, R. (red.), Van der Heijde, & W. Rubrech, J
TITEL: Reflecteren voor paramedici
TYPE: Boek (andere context, wel over reflectie nuttig)
APA: Koetsenruijter, R. (red.), Van der Heijde, & W. Rubrech, J (2015). Reflecteren voor paramedici (1ste editie). Boom Lemma.
CONTEXT: Bewustwording, reflecteren, reflection-on-action, reflection-before-action- reflection-in-action
Koetsenruijter, R. (red.), Van der Heijde, & W. Rubrech, J (2015). Reflecteren voor paramedici (1ste editie). Boom Lemma.
‘Omdat reflecteren gaat over op een andere manier bekijken wat je gedaan hebt, is de eerste stap van reflecteren “zien wat je doet”.’
(Koetsenruijter, 2015, p. 39)
Reflecteren kun je alleen doen, maar ook met anderen (Koetsenruijter et al., 2015) à AANVULLING OP BEGELEIDINGSINTERVENTIE
Koetsenruijter et al. (2015) geven aan dat doordat het voorste deel van hersenen zich pas functioneel ontwikkelt tussen het 16e en 25e levensjaar is het moeilijk om binnen complexe reflecties een overzicht te krijgen en snelle verbinden te leggen. Hierdoor is het moeilijk: (1) een overzicht te krijgen over alternatieven en hun mogelijkheden, (2) het denken en het voelen in verband te brengen met elkaar, (3) diverse perspectieven met elkaar af te wisselen, (4) multicausaal te denken en (5) theorie, praktijk en zichzelf aan elkaar te reflecteren. Dit laatste punt wordt door sommigen, en meermaals genoemd in deze theoretische verkenning, genoemd als kern van reflectie. à KRITIEK
Competentie is een combinatie van eigenschappen en vaardigheden die essentieel zijn voor je beroepsuitoefening. Je bent competent als je adequaat handelt en kennis, inzicht, houding en vaardigheden in samenhang met elkaar kunt inzetten (Koetsenruijter et al., 2015). à COMPETENTIE
Reflectie kan zich richten op diverse lagen en daarmee betrekking hebben op de kennis, vaardigheden, houding, motivatie, waarden, normen of bijvoorbeeld drijfveren (Koetsenruijter et al., 2015) à OVER REFLECTIE
Bewust bekwaam worden is niet eenvoudig, wanneer je onbewust en onbekwaam bent ziet men geen probleem en is het lastig te leren en te veranderen (Koetsenruijter et al., 2015) à KRITIEK EN ONDERSTEUNING
Bewustwording kan plaatsvinden door reflectie of aan de hand van feedback van een ander. Feedback betreft een terugkoppeling op hoe goed of functioneel gedragingen of handelingen waren in relatie tot het bereikte resultaat (Koetsenruijter et al., 2015).
(Koetsenruijter et al., 2015, p. 59).
Door binnen feedback positieve punten te benoemen motiveer je de ander deze punten eigen te maken en ontwikkelingspunten aan te pakken. Positieve feedback geven betekent overigens ook dat zaken niet mooier moeten worden voorgesteld dan ze zijn (Koetsenruijter et al., 2015).
‘Leren reflecteren betekent niet gedrag ontwikkelen.’ (Koetsenruijter et al., 2015, p. 61). à CITAAT STERK ALS START VOOR TRANSFORMATIEVE PRAKTIJK
Het kunnen ontwikkelen van nieuw gedrag begint bij het reflecteren binnen een systematische aanpak die zorg voor bewustwording. Zo kan worden onderzocht wat er niet goed ging, wat er gedaan is en wat het resultaat was. Door te reflecteren ontwikkelt ook het proces van reflectie en hierdoor kunnen steeds lastigere situaties worden ontleed of meer alternatieve handelingswijzen worden bedacht (Koetsenruijter et al., 2015).
Een onderscheidt dat binnen het reflecteren wordt genoemd is: reflection-before -action, deze manier van reflecteren verduidelijkt het toekomstbeeld en de eigen ideale professionele ontwikkeling wordt hierbij beschreven; reflection-in-action, hierbij denkt de beoefenaar in de situatie tijdens het handelen na over het handelen en wordt kennis aangesproken tijdens het handelen; en reflection-on-action, waarbij de beoefenaar uit de situatie op de situatie en de ervaring terugblikt om te zien of de juiste is aangewend om te handelen (Koetsenruijter et al., 2015). à
Before-action à Vind plaats in de laatste vragen van de begeleidingsinterventie
In-action à Wordt enigszins naar gevraagd of het gebeurd, maar door de performatieve activiteit in deze fase is dit nauwelijks mogelijk (in relatie met SCHON).
On-action à De interventie doet hier een beroep op.
Bij reflectie op de actie (reflection-on-action) wordt onderzocht hoe op basis van theoretische en praktische ervaringskennis, intuïtie, verborgen kennis (tacit knowledge) en eventuele normatieve aspecten er tot handelen is gekomen. Door deze kennis te verbinden met de theoretische kaders binnen wordt er gereflecteerd op de beroepsuitoefening (Koetsenruijter et al., 2015).